Το Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS – PolyCystic Ovary Syndrome) αφορά στο 7% των γυναικών με συνεχώς αυξανόμενα ποσοστά στις αναπαραγωγικές ηλικίες. Αποτελεί την πρώτη αιτία υπογονιμότητας.
Πρόκειται για μία κοινή ενδοκρινολογική διαταραχή σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, των οποίων οι ωοθήκες είναι ελαφρά διογκωμένες και περιέχουν πολλαπλές μικρές κύστες στην περιφέρειά τους (ωοθυλάκια). Η ακριβής αιτία του συνδρόμου είναι άγνωστη, αλλά υπάρχει σύνδεση με την κληρονομικότητα, την παχυσαρκία (σε συνδυασμό με υπέρταση, διαβήτη), γονιδιακούς παράγοντες, διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος και τις μη κατάλληλες θεραπείες για την επίτευξη εγκυμοσύνης.
Δεν έχουν όλες οι γυναίκες έντονα συμπτώματα. Το σύνδρομο εκδηλώνεται με:
Μετά την κλινική εξέταση και τη λήψη λεπτομερούς ιστορικού, διενεργείται κολπικός υπέρηχος. Εάν στον υπέρηχο ανευρεθούν πολυκυστικές ωοθήκες χωρίς όμως διαταραχές κύκλου, τότε υπάρχει πλούσιο απόθεμα ωαρίων εντός των ωοθηκών, μπορεί να τεκνοποιήσει και δεν έχει σύνδρομο.
Εάν από τις εξετάσεις προκύψει ότι η γυναίκα ουσιαστικά αδυνατεί να κάνει ωορρηξία, τότε η φυσική σύλληψη είναι δύσκολη και χρειάζεται ιατρική υποβοήθηση. Η διάγνωση του συνδρόμου γίνεται με εξετάσεις αποκλεισμού άλλων αιτίων. Τέτοια αίτια είναι η υπερπαραγωγή ανδρογόνων, η ολιγο-ωοθυλακιορρηξία, παθήσεις των επινεφριδίων ή του θυρεοειδούς. Να σημειωθεί πως αν το πρόβλημα που προκαλεί τις πολυκυστικές ωοθήκες δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε κάποιες μορφές σακχαρώδους διαβήτη, καρδιαγγειακά προβλήματα, υπέρταση, ακόμα και καρκίνο της μήτρας.
Εξετάσεις:
Η θεραπεία του συνδρόμου των πολυκυστικών ωοθηκών χρειάζεται καλή συνεργασία μεταξύ της γυναίκας και του Γυναικολόγου και απαιτεί παρακολούθηση αρκετού χρονικού διαστήματος, δηλαδή συμμόρφωση και υπομονή.
Η συντηρητική αντιμετώπιση περιλαμβάνει απώλεια του σωματικού βάρους, αλλαγές στον τρόπο ζωής και σωματική άσκηση, αποκατάσταση του κύκλου με τη χρήση αντισυλληπτικών δισκίων και θεραπεία αντι-ανδρογόνων, εάν χρειάζεται. Με αυτό τον τρόπο αυξάνεται κατά 30% η πιθανότητα αυτόματης ωορρηξίας και φυσικής σύλληψης.
Η φαρμακευτική αντιμετώπιση με στόχο την ωοθυλακιορρηξία περιλαμβάνει τη χρήσης της κιτρικής κλομιφαίνης που αναγκάζει τον αδένα του εγκεφάλου που λέγεται υπόφυση, να λειτουργήσει πιο δυναμικά και να εκκρίνει ορμόνες που θα «ξυπνήσουν» την ωοθήκη. Μπορεί να συνδυαστεί με χαμηλή δόση κορτιζόνης, αυξάνοντας ακόμα περισσότερο τα ποσοστά φυσικής σύλληψης, αλλά πρέπει να αποφευχθεί το σύνδρομο υπερδιέγερσης των ωοθηκών. Υπάρχουν γυναίκες που δεν ανταποκρίνονται σε αυτή τη θεραπεία.
Το Glucophage που χρησιμοποιείται στη θεραπεία των διαβητικών, όχι μόνο μειώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη και βελτιώνει τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα, αλλά μπορεί να αποκαταστήσει την περίοδο και να βοηθήσει τη γυναίκα στην απώλεια του σωματικού βάρους. Εντούτοις, έχει μικρή απόδοση στην πρόκληση της ωορρηξίας και την αποκατάσταση της γονιμότητας συγκριτικά με άλλα σκευάσματα όπως η κλομιφαίνη.
Η χειρουργική αντιμετώπιση του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών στοχεύει στην αφαίρεση του αλλοιωμένου ιστού των ωοθηκών, ώστε να αποκατασταθεί η λειτουργικότητά τους και να μπορεί να προκληθεί ωορρηξία. Δεν υποβάλλει τη γυναίκα σε φαρμακευτική αγωγή και μπορεί να δώσει πολύ ταχύτερα αποτελέσματα, ιδιαίτερα σε γυναίκες που επείγονται λόγω ηλικίας να προχωρήσουν στην επίτευξη εγκυμοσύνης.
Η ανοιχτή επέμβαση με λαπαροτομία που γινόταν στο παρελθόν ήταν μεν αποτελεσματική, αλλά προκαλούσε συμφύσεις και μετεγχειρητικό πόνο.
Η σύγχρονη αντιμετώπιση γίνεται με λαπαροσκοπικό ‘’DRILLING” των ωοθηκών, δηλαδή ο ηλεκτροκαυτηριασμός της ωοθήκης. Η επέμβαση βελτιώνει το ορμονικό προφίλ της ωοθήκης, ενώ παράλληλα, με το λαπαροσκόπιο ελέγχονται και άλλοι παράμετροι της υπογονιμότητας όπως η βατότητα των σαλπίγγων και οι πυελικές συμφύσεις.
Το λαπαροσκοπικό ‘’DRILLING” θεωρείται θεραπεία εκλογής στην περίπτωση που οι άλλες μέθοδοι αποτύχουν. Το συντριπτικό ποσοστό των γυναικών μετά τη λαπαροσκόπηση έχει φυσιολογικό κύκλο. Πολλές απ’ αυτές τις γυναίκες θα συλλάβουν σε διάστημα μερικών μηνών, χωρίς να χρειάζονται επιπλέον φαρμακευτική αγωγή.
Πώς γίνεται η επέμβαση
Στο Χειρουργείο και υπό γενική νάρκωση, μέσα από μερικές πολύ μικρές οπές στο δέρμα, περνούν η μικροκάμερα και τα μικροεργαλεία και φθάνουν στην επιφάνεια των ωοθηκών για τον καυτηριασμό.
Μετά το χειρουργείο η γυναίκα έχει νοσηλεία μερικών ωρών και αναχωρεί για το σπίτι της. Η επέμβαση δε δημιουργεί συμφύσεις, ούτε συνδυάζεται με μετεγχειρητικό πόνο και παρουσιάζει αποτελεσματικότητα που ξεπερνά το 85%.
Χειρουργός Γυναικολόγος Ογκολόγος
Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος
Ιατρικές υπηρεσίες
Επικοινωνία
Επείγοντα
Χειρουργός Γυναικολόγος Ογκολόγος
Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος
Ιατρικές υπηρεσίες
Επικοινωνία
Επείγοντα
