Κύστεις ωοθηκών

Οι κύστεις ωοθηκών είναι συχνό εύρημα κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο της γυναίκας. Εμπεριέχουν ρευστό ή ημίρευστο υγρό και στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι καλοήθεις. Μπορούν να αναπτυχθούν σε οποιαδήποτε ηλικία, από την νεογνική περίοδο, κυρίως κατά τη διάρκεια της εφηβείας και μέχρι και μετά την εμμηνόπαυση. Εμφανίζονται λόγω ορμονικής δυσλειτουργίας κάποιου κύκλου. Αυτή την κύστη την ονομάζουμε και άρρηκτο ωοθυλάκιο και δε χρειάζεται αφαίρεση. Υπάρχουν και άλλες κύστεις όμως, που πρέπει να αφαιρούνται. Οι δύο κύριες κατηγορίες των κύστεων ωοθηκών είναι:

Οι λειτουργικές και μη λειτουργικές κύστες:

Σχηματίζονται μετά από διαταραχή του μηχανισμού της ωορρηξίας, μπορεί να φτάσουν σε μέγεθος μέχρι τα 8 cm και εξαφανίζονται μόνες τους σε μερικές εβδομάδες. Μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές της περιόδου και αίσθημα βάρους στην πυελική χώρα, δυσφορία κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Σπανιότερα εμφανίζουν επιπλοκές που εκδηλώνονται με αιμορραγία και πολύ έντονο πόνο καθώς έχει προκληθεί συστροφή ή ρήξη της κύστης.

Δεν εξαφανίζονται με την πάροδο του χρόνου. Σε εμμένουσες τέτοιες κύστες, διενεργείται περαιτέρω έλεγχος με μαγνητική τομογραφία και εργαστηριακός έλεγχος καρκινικών δεικτών. Ο Γυναικολόγος είναι πιθανόν να προτείνει να αφαιρεθούν χειρουργικά, ανάλογα με την ηλικία της ασθενούς.

Διάγνωση

Διενεργείται διακολπικό υπερηχογράφημα και ενδέχεται να απαιτηθεί αξονική ή μαγνητική τομογραφία κάτω κοιλίας. Αναλόγως με τα χαρακτηριστικά της κύστης, διενεργούνται και εργαστηριακές εξετάσεις όπως τεστ κύησης, αιματολογικός έλεγχος, βιοχημικός έλεγχος και έλεγχος καρκινικών δεικτών.

Μπορεί να απαιτηθεί και εξέταση καρκινικού αντιγόνου 125 (Ca-125), ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση. Εάν οι τιμές του είναι φυσιολογικές και η κύστη μικρότερη από 5 cm, χωρίς άλλα συμπτώματα, τότε απλώς η γυναίκα παρακολουθείται με υπέρηχο από την/τον Γυναικολόγο, κατά τον ετήσιο έλεγχο. Πάντως, η αφαίρεση των ωοθηκών και των σαλπίγγων, καθώς και της μήτρας, πραγματοποιούνται συχνά σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση που έχουν κύστεις στις ωοθήκες, καθώς ο κίνδυνος νεοπλασιών και ιδιαίτερα κακοήθων είναι αυξημένος στις ηλικίες αυτές, χωρίς να αποκλείεται η περίπτωση οριακής κακοήθειας ή και κακοήθειας ακόμη και σε νεαρή ηλικία.

Τα αντισυλληπτικά χάπια προστατεύουν από την ανάπτυξη λειτουργικών ωοθηκικών κύστεων, αλλά δε συμβάλλουν στην υποχώρησή τους. Για τη λειτουργική κύστη, ισχύει η αναμονή προκειμένου να υποχωρήσει.

Εάν δεν υποχωρήσει ή μεγαλώσει πάνω από 5 cm, με συμπτώματα ή το υπερηχογράφημα δείχνει πολύπλοκες κύστεις, τότε πρέπει να αφαιρούνται χωρίς να σπάσουν ώστε να δοθούν για ιστολογική εξέταση. Εάν αυτό είναι αδύνατον λόγω θέσης ή μεγέθους, απαιτείται η αφαίρεση και της αντίστοιχης ωοθήκης, διότι εάν η κύστη είναι νεοπλασματική, δεν πρέπει να διαχυθεί το περιεχόμενό της, πριν ελεγχθεί ιστολογικά, που είναι και ο μόνος τρόπος ασφαλούς διάγνωσης. Επίσης, κατά την επέμβαση, γίνεται λήψη υγρού από την κοιλιά για κυτταρολογική εξέταση.

Χειρουργική αφαίρεση κύστης ωοθηκών

Η χειρουργική αφαίρεση μιας κύστης από την ωοθήκη μπορεί να γίνει ανοιχτά με λαπαροτομία δηλαδή τομή στην κοιλιά, ή λαπαροσκοπικά. Κατά την λαπαροσκοπική αφαίρεση κύστης ωοθήκης η κύστη μπαίνει σε ένα ειδικό σακουλάκι για να εξαχθεί με ασφάλεια χωρίς να σπάσει.

Οι Ιατροί μας διενεργούν την αφαίρεση κύστεων λαπαροσκοπικά διότι: